Cumhurbaşkanı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun, 24 Haziran 2018 tarihinde hayata geçirilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin Türk siyaset ve bürokrasi tarihinde büyük bir dönüm noktası olduğunu belirterek, “Bir tarihi muvaffakiyettir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, yönetimsel krizlere son vermiştir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile bürokrasi, Türkiye’nin yarınları önünde artık bir mani değil bir imkandır” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı, İstanbul Valiliği ve İstanbul Üniversitesi tarafından düzenlenen ‘’Cumhuriyetin 100. Yılı ve Türk Bürokrasisi Paneli” merkez rektörlük binasında Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun’un iştiraki ile gerçekleşti. Programda ayrıyeten İstanbul Valisi Davut Gül, Emniyet Müdürü Zafer Aktaş, İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Bülent Zülfikar, akademisyenler ve bürokratlar da hazır bulundu.
Programa yerli araba TOGG ile katılan Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun’u, Rektör Prof. Dr. Osman Bülent Zülfikar karşıladı. Altun, daha sonra İstanbul Üniversitesi tarafından dijital aktarılan Ender Eserler Kütüphanesi Arapça Yazma Eserler Dijital Erişim Lansmanına katıldı.
“Türk devlet geleneğinde değerli bir pozisyona sahip oldu”
Bürokrasinin Osmanlı Devleti periyodunda geliştiğini söyleyen Altun, “Elbette günümüz Türkiye’sinin siyasi ve bürokratik yapısı, kökleri Osmanlı İmparatorluğu’na kadar giden devlet geleneğimiz içerisinde şekillenmiştir. Bu uzun soluklu tarihî süreç içinde devlet-millet münasebetlerinde topluma istikamet veren sınıfı oluşturan bürokratik seçkinler, dünden bugüne, Türk devlet geleneğinde kıymetli bir pozisyona sahip oldu. Osmanlı Devleti’nin son devrinde kendilerine ’devleti ve toplumu modernleştirme’ misyonunu biçen bürokratik seçkinler, ’Batılılaşma’ ismi altında yapılan bir dizi ıslahatın da öncülüğünü yaptı. Bu istikametiyle Türk bürokrasi tarihi Batılılaşma ve çağdaşlaşma tarihimizin kıymetli bir bileşeni, kıymetli bir kesimidir. Devleti kurtarma refleksi, Cumhuriyet kurulduktan sonra toplumu aydınlatma ve dönüştürme misyonuna yerini bırakmış, aydınlanmacı ve yer yer jakoben tavır tarihî olarak Türk bürokrasisini tesiri altına almıştır. Kendisini ’değişim’ ve ’modernleşme’ talebinin temsilcisi olarak gören bürokratik seçkinler süreç içinde statükocu güçler olarak eleştirilir oldu. Çok partili hayata geçiş sonrasında siyaset sahnemiz, adeta bürokratik seçkinlerle siyasi seçkinler ortasındaki çabanın yerine dönüştü” tabirlerini kullandı.
“2000’li yıllar Türk siyasal hayatında yeni bir periyodun başlangıcı ve dönüm noktası olmuştur”
2000’li yılların Türkiye’de yeni bir siyasi devrin başlangıcı olduğunu söyleyen Altun, “Seçimlerle iktidara gelen siyasi seçkinlerin iktidar alanı, darbelerle tekrar kendisine alan bulan bürokratik seçkinler tarafından daraltıldı. Askeri bürokrasi uzun yıllar demokrasimize yönelik bu müdahalelerin şahsen aracı oldu. 1960’da başlayan bu vesayetçi süreç 2000’li yıllara kadar devam etti. Ne yazık ki bu süreçte yönetenlerle yönetilenler ortasındaki ara açılmış, bürokrasi bir ’oligarşi’ olarak isimlendirilmeye başlanmıştır. Ne yazık ki çağdaş siyaset tarihimiz boyunca bürokratik oligarşinin siyasetle giriştiği her güç uğraşı ülkemize büyük kayıplar verdirmiştir. Bu noktada hiç elbet, 2000’li yıllar Türk siyasal hayatında yeni bir devrin başlangıcı ve dönüm noktası olmuştur. İktidara geldiği birinci yıllarda, vesayetçi zihniyetin sultasındaki merkezi bürokratik direnç ile karşı karşıya kaldı. Ancak bu yıllardan itibaren Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, statükocu bürokrasiyle uğraşta fevkalâde bir kararlılık gösterildi. Pek doğal vesayetçiler, bu durum karşısında yasal ve seçilmiş iktidarın devlet idaresindeki tesirine karşı tüm imkanlarıyla direnmeye çalıştı” dedi.
“Cumhurbaşkanımız, Başbakanlığı periyodundan itibaren kamusal alanda bürokratik yapıların temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasına müdahale edilmeyeceğini savunmuştur”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bürokraside temel hak ve özgürlüklere müdahale edilemeyeceğini savunduğunu söyleyen Altun, “Cumhurbaşkanımız bu meydan okumanın üstesinden halkın geniş kesitlerinin takviyesini de alarak gelmiştir. Bu doğrultuda, Sayın Cumhurbaşkanımız, Başbakanlığı periyodundan itibaren kamusal alanda bürokratik yapıların temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasına müdahale edemeyeceğini savunmuştur. Dahası, temel hak ve özgürlükler noktasında inanç veren açıklamalar ve ıslahatlarla birlikte bürokratik vesayete karşı güçlü bir biçimde karşı koymuştur.2000 sonrası devrin birinci yarısında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olarak gayreti, bürokrasiyi, tam da olması gerektiği üzere “kamu hizmeti aygıtı” durumuna çekme uğraşı olarak tanımlanabilir. Şerif Mardin hocaya referansla söyleyecek olursak, bu gayret ayrıyeten Türkiye’de merkez-çevre alakalarının de tekrar kurgulanmasına öncülük etti. Son yirmi yıllık süreçte, yasal ve kurumsal düzenlemelerle toplumun bürokrasiye yönelik algısında da değerli bir değişim gerçekleşti” biçiminde konuştu.
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Türk siyaset ve bürokrasi tarihinde büyük bir dönüm noktasıdır”
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle Türk siyaset tarihinde yeni bir periyodun başladığını söyleyen Altun, “Cumhurbaşkanımız başkanlık ettiği hükümetlerde kuşkusuz bürokratik oligarşiden çeşitli dirençlerle karşılaştı. Son 10 yılda Türkiye’ye yönelik yeni kuşak müdahale ve işgal teşebbüslerinde bu tipten bürokratik dirençlerin ne derece ziyanlı tesirlerinin olduğunu milletçe gördük. Hamdolsun ki bütün bunlarla Cumhurbaşkanımız güçlü liderliği ve maharetli siyasetiyle başa çıkmayı başardı. Elbette bu süreçte yenilikçi, yerli ve ulusal bürokratların takviyesi, liderliğini yaptığı siyasi hareketin dinamizmi ve milletimizin kararlı duruşu Cumhurbaşkanımıza büyük bir takviye oldu. Tüm bu sürecin sonucunda, bugün şu gerçeği çok açık ve net bir halde tabir etmemiz gerekiyor. 24 Haziran 2018 tarihinde hayata geçirilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Türk siyaset ve bürokrasi tarihinde büyük bir dönüm noktasıdır. Bir tarihi muvaffakiyettir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, yönetimsel krizlere son vermiştir” dedi.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin faydaları hakkında konuşan Altun, “Dahası toplumsal ve siyasi kutuplaşmaların azaltılmasında öncü bir rol üstlenmiş, demokrasinin pekiştirilmesine ve bürokratik rasyonelleşmeye katkı sağlamıştır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde halkın özgür iradesi ve demokratik seçimle vazifeye getirdiği Cumhurbaşkanı’nın telaffuz ve bildirileri, bürokrasi kanadında çok süratli bir formda tesirini göstermektedir. Siyasi iradeyle çatışmayıp, yürütmenin başı olan Cumhurbaşkanı’nın uyumunda çalışan bürokratik yapı artık vatandaşa hizmet noktasında daha fonksiyonel ve verimli bir yapıya bürünmüştür. Ayrıyeten Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi; Türkiye’de aktif ve hesap verebilir bir bürokratik yapının inşa edilmesine de imkan sağlamış, Türk bürokrasisini daha verimli hale getirmiş ve aktif kontrolün sağlanabilmesi için gerekli olan yapının oluşmasına kıymetli katkılar sunmuştur. Böylece kamu idaresi, bürokrasi-siyaset ekseninde güçlü bir olağanlaşma ve düzgünleşme yaşamıştır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi temel prestijiyle, siyasetin günlük kısır tartışmalarından sıyrılarak, istiklal, istikrar ve istikbalimiz için büyük bir adımdır. Kuvvetler ayrılığı keskin bir biçimde tesis edilmiş; yönetimde süratli karar alma ve uygulama periyodu başlamış, istikrar ve denetleme sistemi daha aktif bir hale gelmiştir” tabirlerini kullandı.
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile bürokrasi, Türkiye’nin yarınları önünde artık bir mani değil bir imkandır”
“Özellikle seçilmişler ve atanmışlar ortasındaki münasebetin gözden geçirilerek bürokrasinin siyaset kurumu üzerinde oluşturduğu vesayetin ve kamu bürokrasisinin siyasete müdahalesinin engellenmesi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile mümkün olmuştur” diyen Altun konuşmasına şöyle devam etti:
“Tarihte birçok devlet var olagelmiştir ve bu devletler çeşitli baskın özellikleri bakımından tasnif edilmiştir. Siyaset Bilimi literatüründe Türkiye üzere devletler, bir vakitler “bürokratik devlet” olarak nitelendirilirdi. Bir siyaset bilimci, bürokratik devletlerin iki temel özelliğini; bürokrasi kurumunun siyasal sistem içerisinde çok bağımsız olması ve otonomi kazanması, bürokrasinin üst kademelerinin idarî olduğu kadar siyasî işlerle de meşgul olması biçiminde açıklamıştır. Bu manada siyasetin şekillenmesinde kıymetli bir rolü olan Türk bürokrasisini ise “verimli” değil lakin “etkin” olarak tanımlamıştır. Lakin, 2018 yılında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, bugün geldiğimiz durum artık bu nitelendirmeyi yine gözden geçirmeyi gerekli kılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile bürokrasi, Türkiye’nin yarınları önünde artık bir mani değil bir imkandır. Artan verimliliği ve ulusal iradeye ahengiyle, Türkiye’nin gelişmesi, büyümesi, bölgesel ve global bir aktör haline gelmesi yolunda imkan halini almıştır.” Program günün anısına fotoğraf çekimiyle son buldu.
Kaynak: IHA