Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelikte, “İnternet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında genel ekonomik verilerle uyumlu olmayan ve haklı bir sebebe dayanmayan fiyat artışı yapılamaz” denildi. Üstelik fahiş zam yapılması halinde sadece emlakçılar değil, mal sahipleri de ceza alacak.
Gayrimenkulde talebin yüksek olduğu dönemler maalesef ki fırsatçıları harekete geçiriyor. Yaşanan bir deprem ya da konutta kampanya olacağı söylentileri nedeniyle takip ettiğiniz bir mülk bir gecede 300-500 bin, hatta 1 milyonun üzerinde zamlanıyor. En son 23 Nisan İstanbul depremi sonrasında aynı gün içinde satılık ve kiralık emlak ilanlarında artış yapan kişiler hakkında cezai yaptırım uyguladığı açıklandı. Emlak işletmelerini takibe alan Ticaret Bakanlığı, emlak sektöründe fırsatçılığa ve manipülatif fiyat hareketlerine karşı ‘çok yönlü bir mücadele’ için sürece ev sahiplerini de dahil etti. Dün yayınlanan yönetmelikle ‘piyasa gerçekliği ile örtüşmeyen fiyat artışına geçit yok’ mesajı verildi.
MÜLK SAHİPLERİNE YAPTIRIM UYARISI
“Emlak sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısının tesis edilmesi ve tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesine yönelik faaliyetlerimiz aralıksız devam etmektedir. Bu çerçevede, ilan portallarında yer alan taşınmaz ilanları yakından takip edilmekte, piyasa dengesini bozacak şekilde manipülatif fiyat artışı yaptığı tespit edilen emlak işlemelerine gerekli idari yaptırımlar uygulanmaktadır” denilen Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Gelinen aşamada, emlak sektöründe yaşanan fahiş ve manipülatif fiyat artışının önüne geçilmesi amacıyla Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulmuş olup, bu doğrultuda hazırlanan ve 30 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelik değişikliğiyle, internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında, taşınmaz sahiplerinin genel ekonomik verilerle uyumlu olmayan ve haklı bir gerekçeye dayanmayan fiyat artışı yapmaları yasaklanmış; ayrıca emlak işletmelerinin bu tür ilanlara aracılık edemeyecekleri açıkça düzenlenmiştir. Yapılan bu düzenlemeyle artık sadece emlak işletmeleri değil, bu tür ilanlara konu olan taşınmazların malikleri de idari yaptırımla karşı karşıya kalacaktır.”
FİYAT İSTİKRARINA KATKI SAĞLAYACAK
Yapılan yönetmelik değişikliğini değerlendiren Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, “Atılan bu adım iki açıdan çok kıymetli. İlki; ilk kez haklı bir neden olmaksızın yapılan artışlar bu kadar net bir şekilde yasaklandı. İkincisi de sürece ev sahipleri de dahil edildi” ifadelerini kullandı.
“Emlak danışmaları mal sahibi değil, fiyat belirleme yetkisi olamaz” diyen Akdoğan, şunları söyledi: “Fiyatları emlakçılar artırıyor algısı doğru değil. Elbette bu sektörde de çürük elmalar var ve ayıklanmalı. Ama büyük çoğunlukla eleştirilen artışı yapan mülkün sahibi oluyor. Söz gelimi 5 milyon TL olan konut için ev sahibi arıyor, 6 milyon TL’ye çıkardım diyor. Kendince sebepler söylüyor. Emlak ofisi çalışanları, Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği gereği bu isteğe uymalı. Ama uyunca da Bakanlık radarına yakalanıp ceza yiyordu. Yani arada kalıyordu. Şimdi yeni dönemde fahiş artış yapan mülk sahibine ceza geliyor, emlak işletmesine de bu işe aracılık etme, edersen ceza alırsın deniliyor. Yani oyunun kuralları net bir şekilde belirtiliyor.”
Son yıllarda ilan sitelerinde yapılan fahiş zamların dengeleri bozduğunu, çokça da mağduriyet yarattığını dile getiren Akdoğan, “Yapılan düzenleme spekülatif fiyat artışını önleyecek. Ev sahibi zam yaparken, emlakçı bu talebe uyarken iki kere düşünecek. Böylece bu yönetmelik süreç içinde fiyat istikrarı sağlanmasına katkı sağlayacak” diye konuştu.
TÜKETİCİ GERÇEK DEĞERİ GÖRECEK
Gayrimenkulde tüketici mağduriyetlerini önleyecek önemli bir hamle de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan geliyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, taşınmaz değerlerinin adil bir şekilde belirleneceği “Değer Bilgi Merkezi” uygulaması devreye alacak. Uygulama kapsamında değer haritaları oluşturulacak ve her taşınmazın piyasa değeri haritalara işlenecek. Değer haritaları; kamu kurumlarının yanı sıra yerel yönetimler, yatırımcılar, vatandaşlar ve geliştiriciler için de güncel ve karşılaştırılabilir veri sağlayacak. Ev alacak ya da satacak vatandaş bu sisteme girip, piyasa değerini öğrenecek, kendi mahallesinde ve sokağındaki diğer taşınmazlarla karşılaştırma yapacak. Yapacağı yatırımın ne getireceğini, maliyetini, satış fiyatı tahminlerini detaylı bir şekilde bu sistemden öğrenebilecek. Uygulama 2026 yılının ilk çeyreğine kadar İstanbul’da, 2027 yılı ortasına kadar da 81 ilde devreye alınacak.