ANKARA (İGFA) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı ekonomi notu, para politikasının hanehalkı tüketimini etkileyen nakit akışı kanalını mercek altına aldı.
Çalışma, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde yüksek enflasyonun, konut kredisi kaynaklı nakit akışı kanalını harekete geçirerek tüketimi desteklediğini ortaya koydu.
Özellikle faiz indirim döngülerinde, sabit kredi faiz oranlarına rağmen tüketimde artış sağlayan bu kanal, 2024’te özel tüketim harcamalarına yüzde 6,9’luk bir katkı yaptı.
YÜKSEK ENFLASYON TÜKETİM ALANI OLUŞTURUYOR
Çalışmada, nakit akışı kanalının Türkiye’deki işleyişi, gelişmiş ülkelerdeki örneklerden farklı bir şekilde ele alındı.
Gelişmiş ülkelerde enflasyon ve gelir düzeyi genellikle istikrarlı seyrettiği için nakit akışı kanalının gelir tarafı göz ardı edilirken, Türkiye’de öngörülmeyen yüksek enflasyon, gelir artışlarını hızlandırarak konut kredisi taksitlerinin hanehalkı gelirine oranını düşürdüğü ve bu durumun bireylerin harcanabilir gelirinde tüketime yönlendirilebilecek bir alan oluşturduğuna dikkati çekildi.
KREDİ TAKSİTLERİ VE GELİR ARTIŞI KİLİT ROL OYNUYOR
Analizlere göre, nakit akışı kanalının tüketim üzerindeki etkisi, aylık kredi taksit tutarının büyüklüğüne ve ücret artışlarının seviyesine bağlı olarak arttığı vurgulandı.
Yüksek enflasyon dönemlerinde gelir artışı, taksit ödemelerinin gelir içindeki payını görece düşürerek hanehalkına ek harcama imkânı sağlandığının altı çizilen çalışma, bu etkinin özellikle 2022’den itibaren belirginleştiğini ve 2024’te özel tüketim harcamalarına katkısının yüzde 6,9’a ulaştığını gösterdi.
Çalışmada, sabit faiz oranlı konut kredilerinde bile yüksek enflasyonun nakit akışı kanalını çalıştırdığı belirtilirken bu kanal, sıkı para politikalarının tüketimi yavaşlatma etkisini sınırlayan önemli unsurlardan biri olarak değerlendirildi.
TCMB’nin çalışması, bu kanalın tüketim dinamiklerini anlamada kritik bir rol oynadığını ve para politikası kararlarında dikkate alınması gerektiğini ortaya koydu.